Lekker eten uit het voedelbos, dat geeft de inspiratie om ermee door te gaan. Een voedselbos goed is voor het milieu, biodiversiteit, gezondheid, samenwerking en noem op. maar ook voor de maag blijkt op een lunch meteen groep vrijwilligers van De Parkse Gaard. De creatieve en enthousiaste cateraar Renate Buitenhuis maakte in haar Groene Keuken in Elst, een lunch van jewelste, grotendeels op basis van producten uit ons bos. We dronken zwarte bessen-vlierbloesemlimonade opgefrist met prikwater. We aten onder andere pompoensoep; de composthoop is een ideale plek voor pompoenplanten, met zadencrackers waar allerlei lekkers mee te combineren was zoals tamme kastanjes, walnoten, stukjes vijg. Custardvla met zoete stoofperen vergezeld van bessen, zoals olijfbes, vruchtmeidoornbes, honingbes en gele bes was het nagerecht. De groentetaart bestond wel uit eenjarige gewassen, die ook in duurzame landbouw een plek kunnen hebben.
Je proeft het: een voedselbos is de moeite waard om aan te werken!
Het ziet er vreemd uit half oktober: bloesem in de appelbomen. Zachte nieuwe blaadjes en frisse bloemen. Dit zweefvliegje doet er zijn voordeel mee. Maar ook soorten als rode klaver, dagkoekoeksbloem, wit walstro, duizendblad, witte dovenetel, reukloze kamille, groot streepzaad, boerenwormkruid, akkerdistel, zomerfijnstraal, knoopkruid en de zwarte mosterd bloeien nog steeds of opnieuw dankzij de eindeloos lange nazomer met hoge temperaturen en genoeg regen. Er valt nog wat te halen voor insecten buiten het standaard herfstmenu van klimop en herfstasters. Veel soorten stellen de winterrust nog uit. Als de kou eenmaal invalt wordt het snel anders. Wat de gevolgen zijn voor insecten van deze verandering in hun levenscyclus door veranderende temperatuur zal blijken. Insecten hebben met wel meer problemen te kampen tegenwoordig. Dit verschijnsel komt bovenop de serieuze bedreigingen die al bestaan zoals bestrijdingsmiddelen, afname natuurlijke gebieden en biodiversiteit.
De eerste opbrengsten uit De Parkse Gaard voor de kersverse Voedselboswinkel in Oosterbeek staan klaar. Vruchten, zaden, bladeren, bloemblaadjes en bloemknoppen vormen het begin van onze samenwerking met dit verrassend vernieuwende initiatief van Manon en Charlotte.
De winkel is iedere vrijdag geopend van 9-18 uur. Adres: Utrechtseweg 45, Oosterbeek
Het hoogstaande ‘onkruid’ in het voedselbos lokte altijd veel opmerkingen uit, zoals wanneer we eens gingen wieden. We horen het steeds minder. Ontstaat er meer begrip voor het belang van deze spontane kruiden of komt het ook doordat de ruigste soorten in sommige delen vanzelf afnemen?
We laten niet voor niets groeien wat er groeien wil. Deze spontane soorten horen thuis in de pionierssituatie van de verstoorde, kale klei waarop we begonnen. Ze pakken de kans die ze krijgen volop aan en groeien en bloeien uitbundig èn ze geven de aanzet voor de opbouw van een betere bodem.
Deze spontane planten doen het eigenlijk beter dan de bewust aangeplante bomen en struiken. Dat is logisch, want dit zijn vaak geen pionierssoorten. Ze hebben de bodemontwikkeling door de wilde kruiden hard nodig.
Biodiversiteit
De vaak diepgaande wortels van soorten als distels, berenklauw en zuring maken de bodem los, de dode plantenresten vormen voedsel voor het bodemleven, onmisbaar voor een vruchtbare bodem. Daarnaast is de groene wildernis een paradijsje veel dieren. Slakken, veel soorten insecten zoals kevers, muizen, rupsen vinden er een plek om te eten en zich voort te planten. Alleen al de brandnetel, helemaal thuis op onze verstoorde grond, is het voedsel voor rupsen van veel vlindersoorten zoals de dagpauwoog, atalanta en gehakkelde aurelia. Vogels, zoals de koolmees, eten de rupsen. Andere vogels de zaden, zoals de heggemus.
De grote verscheidenheid aan planten en dierenleven, boven- en ondergronds, maakt dat het voedselbos stabieler wordt. Als een plaag zich voordoet, dat is een overmacht van een bepaalde soort dier of bacterie, dan is een soort die deze plaagveroorzaker lekker vindt, hopelijk ook in de buurt. Zo ontstaat er een evenwicht. Een beetje plagen mag, maar teveel wordt opgegeten.
Afname
We zien langzamerhand een verandering in de spontane wildernis. De massa aan hoge, geelbloeiende zwarte mosterd zijn we allang grotendeels kwijt, net als reukloze kamille. Distels nemen af, vooral de akkerdistel. Ook zuring is niet meer zo rood aanwezig als voorheen. En dit jaar zien we minder brandnetel in delen van het bos. Het lijkt of de structuur van de bodem verbetert, de overdaad aan voedsel zoals nitraat afneemt. De natuur staat nooit stil en ontwikkelt zich altijd.
